تجارت با عمان
برای تجارت با عمان نیاز به دانستن اطلاعاتی در مورد وضعیت این کشور از لحاظ سیاسی، اقتصادی و قوانین و مقررات مربوطه دارید. در این مقاله سعی شده است تا حد امکان آشنایی مختصری با کشور عمان برای شما فراهم شود. چنانچه نیاز به دانستن اطلاعات بیشتری در زمینه تشریفات گمرکی و نحوه حمل دریایی دارید میتوانید با تیم کارشناسی ترخیص لاین مشورت کنید.
اطلاعات پایه عمان
1- موقعیت جغرافیایی عمان
کشور سلطاننشین عمان در منطقه خاورمیانه هممرز با دریاي عرب، دریاي عمان و خلیج فارس و در همسایگی کشورهاي یمن، عربستان سعودي و امارات متحده عربی واقع شده است. تا اوایل قرن نوزدهم به تمامی نواحی شرقی شبهجزیره عربستان، عمان اطلاق می شد که بعدها به دو بخش تقسیم شد. بخش اول عمان متصالح، شامل هفت امارت متصالح و دیگري سرزمین اصلی عمان که زمانی مسقط نیز از توابع آن محسوب میشد. با گذشت زمان مسقط به لحاظ موقعیت خاص بندري، معروفیت بیشتري بهدست آورد و سلطان مسقط بر نواحی عمان داخلی تسلط پیدا کرد.
2- مساحت عمان
وسعت خاك عمان برابر با 309,500 کیلومتر مربع است، که از این لحاظ هفتادمین کشور بزرگ جهان و سومین کشور وسیع در شبهجزیره عربستان (پس از عربستان و یمن) به شمار میرود. طول سواحل این کشور حدود 2,092 کیلومتر است که از خلیج فارس و دریاي عمان آغاز و تا دریاي عرب و اقیانوس هند گسترده شده است. این شبه جزیره که در محل پیوستن خلیج فارس به دریاي عمان قرار گرفته، روبروي جزایر ایرانی لارك و قشم است.
3- همسایگان عمان
عمان با سه کشور امارات عربی متحده، عربستان و یمن هم مرز است. این کشور از موقعیت استراتژیک مهمی برخوردار است. استان شمالی مسندم واقع در تنگه هرمز از بقیه مناطق این کشور جداست و ساحل شرقی امارات بین دو قسمت عمان حایل شده است. این کشور با قرارگرفتن در کناره خلیج فارس، دریاي عمان و اقیانوس هند از موقعیت استراتژیکی مهمی برخوردار میباشد. عمیق ترین بخش تنگه هرمز در آبهاي کشور عمان قرار دارد. عمق آب در مجاورت جزیره لارك ایران 36 متر و در مجاورت شبه جزیره مسندم عمان 144 متر است، به همین جهت تردد کشتیهاي تجاري و غیرتجاري از این مسیر انجام میشود.
4- جمعیت عمان
بر اساس آمار سال 2021 میلادي، جمعیت این کشور نزدیک به 4.52 میلیون نفر است، که از این نظر صد و سی و سومین کشور پرجمعیت جهان بهشمار میرود.
5- شهرها و بنادر مهم عمان
پایتخت عمان شهر بندري مسقط است. اطراف این بندر را که در خلیج کوچک مدوري قرار گرفته، کوههاي بلندي احاطه نموده و چهره زیبایی به آن داده است. شهرهاي عمده این کشور: مطرح، صحار، صلاله ، سیب، نزوي، بندر برک، بندر صور، میناریسوت، مینالفحل، بندر خصب، بندر قابوس، رستاق و بندر لوا هستند.
6- واحد پول عمان
واحد پول این کشور، ریال عمان است که به اختصار OMR نامیده میشود. هر ریال عمان به هزار بیسه تقسیم میشود. سکههاي رایج بهصورت 50 ،25 ،10 ،5 ،2 و 100 بیسهاي و اسکناسها به صورت 100 ،250 و 500 بیسهاي و 1 ،5 ،10 و 20 ریالی میباشد. در ماه آوریل سال 2020 میلادي، یک ریال عمان برابر 2.6 دلار آمریکا و 416,000 ریال ایران بوده است. در حال حاضر (ماه می سال 2023 میلادي)، همچنان یک ریال عمان برابر 2.6 دلار آمریکا است، اما نرخ برابری ریال عمان و ایران تغییر کرده و هر ریال عمان 1،326،000 ریال ایران است.
7- تفاوت زمان عمان با ایران
ساعت بینالمللی این کشور نسبت به ساعت گرینویچ چهار ساعت جلوتر (4GMT+) و از ایران 0.5 ساعت جلوتر (0.5+) است. در نیمه نخست سال که ساعت در ایران یک ساعت به جلو برده میشود، اختلاف زمانی شهر عمان با تهران منفی نیم (0.5-) میشود.
محیط سیاسی
1- تاریخچهي حکومت
کشور پادشاهی عمان در منطقه خاورمیانه در جنوب خلیج فارس و دریاي عمان و در همسایگی کشورهاي عربستان، امارات متحده عربی و یمن واقع شده است. کشور عمان از سال 1508 میلادي به تصرف نیروهاي استعماري پرتغال درآمد و پس از یکصد و پنجاه سال، در سال 1659میلادي، تحت سلطه امپراتوري عثمانی قرار گرفت. پس از آن، این سرزمین بین حکام محلی عمان و پادشاهی افشاریه در ایران رد و بدل شد تا اینکه از اواخر قرن هجدهم، تحت حمایت انگلیس واقع شد و از سال 1820 میلادي به طور رسمی به اشغال استعمارگران انگلیسی درآمد. در نهایت یک قرن بعد، در 28 سپتامبر 1920 میلادي قرارداد معروف به «معاهدة السیب» بین مقامات دو کشور امضاء شد و به موجب آن، پس از یکصد سال حکومت استعماري انگلستان، استقلال عمان به رسمیت شناخته شد. با این حال حضور انگلستان در این کشور ادامه داشت تا اینکه در سال 1951 میلادي پیمانی میان عمان و انگلستان منعقد گشت که به موجب آن، استقلال عمان به طور نسبی پذیرفته شد. پس از آنکه چندین قیام استقلالطلبان عمان توسط بریتانیا سرکوب شد، در سال 1965 میلادي، سازمان ملل خواهان خروج انگلستان از این کشور شد. در سال 1970 میلادي قابوس بن سعید با یک کودتا پدرش را از قدرت برکنار کرد و شیوه حکومتی جدیدي ایجاد شد. وي نام کشور را از مسقط به عمان تبدیل کرد. نظام سیاسی عمان سلطنتی مطلقه است و در پی درگذشت سلطان قابوس که به مدت حدود 50 سال بر این کشور حکومت کرد، شورای خاندان سلطنتی عمان هیثم بن طارق آل سعید را به عنوان پادشاه جدید عمان انتخاب کرد.
2- وضعیت ریسک سیاسی
عمان به عنوان یکی از محافظهکارترین کشورها معروف است و از خصوصیات سلطان قابوس عدم دخالت در امور حساس منطقهاي و جهانی است. عمان به همراه پنج کشور بحرین، کویت، قطر، عربستان سعودي و امارات عربی متحده در شوراي همکاري خلیج فارس عضویت دارد و پس از عربستان سعودي از اهمیت ویژهاي در این سازمان از لحاظ وسعت و قدرت نظامی برخوردار است . عمان علیرغم اختلافات ارضی که باهمسایگان عرب خود یعنی امارات عربی متحده، عربستان سعودي و یمن داشته است، روابط خوبی با آنها دارد.
عمان روابط بسیار خوبی با کشورهاي هند و پاکستان به لحاظ سابقه تاریخی دارد و با اردن، مصر و مراکش به خاطر همسویی با سیاستهاي رهبرانشان بیش از دیگر کشورها رفت و آمد دارد. این کشور در رابطه با کشورهاي غربی علاوه بر انگلستان و آمریکا که روابط ویژهاي دارد، با فرانسه و ژاپن و کشورهاي عرب و جهان آزاد نیز رابطه دارد. با چین نیز در راستاي سیاست غرب رابطه برقرار کرده و با رومانی از قدیم الایام رابطه سیاسی داشته است. بعد از فروپاشی شوروي، فعالیت عمان در آسیاي مرکزي آغاز شد که با توجه به موقعیت عمان و اشراف به تنگه هرمز و روابط دوستانه با ایران، آن کشور تمایل به استفاده از خاك ایران و دستیابی به بازار آسیاي مرکزي را دارد. بر اساس ارزیابیهاي انجامشده توسط مراجع بینالمللی، این کشور در طبقهبندي ریسک، رتبهي دو را داراست.
قوانین و مقررات
1- حقوق مالکیت و قوانین سرمایهگذاری
اتباع خارجی (اشخاص حقیقی و حقوقی) میتوانند مسکن، اماکن تجاري و صنعتی را در عمان به تملک درآورند، مگر در مواردي که قانون منع کرده باشد. دولت عمان به منظور افزایش سطح سرمایهگذاري داخلی و خارجی در بخشهاي غیرنفتی کشور شرایطی فراهم کرد که انگیزه سرمایهگذاران براي حضور در این بستر اقتصادي بیشتر شود. به طور خلاصه از موارد زیر میتوان جهت افزایش انگیزه سرمایهگذاران خارجی نام برد:
-
- معافیـت گمرکـی براي سـرمایهگذارانی کـه قصـد وارد کردن تجهیـزات صنعتی و کارخانـهاي دارنـد و یـا شـرکتهاي وارد کننده ایـن تجهیزات بـه نمایندگی از سرمایهگذاران خارجی.
-
- معافیت گمرکی براي وارد کردن مواد اولیه کارخانههاي خارجی فعال در این کشور تا ده سال اول فعالیت.
-
- معافیت سرمایهگذاران از پرداخت مالیات بر درآمد شخصی.
-
- معافیت سـرمایهگذاران از پرداخت مالیات شرکتها و کارخانههاي راهاندازي شده توسط آنها تا ده سال اول فعالیت.
-
- جبران کامل خسـارات وارد شـده به سـرمایه یا سود سـرمایههاي خارجی در اثر سیاستگذاريهاي دولت عمان.
-
- ارایه بیمه اعتبارات صادراتی از طریق ضمانتنامههاي صادراتی و آژانسهاي مالی.
البته ورود عمان به سازمان جهانی تجارت و توافقنامههاي تجارت آزاد و معافیتهاي گمرکی این کشور با کشورهاي عضو شوراي همکاري خلیج فارس نیز تاثیرات مثبتی بر اقتصاد این کشور عربی بر جاي گذاشته است. از بندر صلاله میتوان بهعنوان یکی از مناطق آزاد تجاری و صنعتی عمان نام برد. بندر صلاله با برخورداري از امکانات پذیرش کشتیهاي کانتینربر و موقعیت ترانزیتی مناسب، زمینهاي فراهم نمود تا پادشاه عمان در سال 2006 میلادي دستور تاسیس منطقه آزاد صلاله را صادر کند. در حال حاضر منطقه آزاد صلاله در جنوب عمان، مهمترین منطقه آزاد این کشور به شمار میرود. همچنین از دیدگاه دولت عمان، نظر به اینکه منطقه جبلعلی در امارات پروژههاي کلانی را در خود جاي داده این امر موجب شده منطقه آزاد صلاله از موقعیت ویژهاي در منطقه برخوردار شود و در عین حال تاسیس شرکت منطقه آزاد صلاله اهمیت زیادي در معرفی این منطقه و جذب سرمایهگذاريها داشته است.
تسهیلات ارایه شده در مناطق آزاد تجاري و صنعتی
صرف نظر از ارایه زمین براي سرمایهگذاران خارجی با شرایط مناسب در این مناطق، کلیه پروژههاي صنعتی به مدت پنج سال از پرداخت مالیات بر درآمد معاف هستند. این مدت براي یک دوره پنجسالهي دیگر نیز قابل تمدید است. از دیگر مزایا براي سرمایهگذاران خارجی معافیت از عوارض شامل واردات ماشینآلات، تجهیزات، لوازم و قطعات یدکی و نیز مواد اولیه کالاهاي نیمهساخته است. ضمنا از زمان بهرهبرداري به مدت پنج سال از پرداخت عوارض و حقوق گمرکی معاف خواهند شد. در صورت پیشنهاد وزیر دارایی، دوره معافیت از حقوق گمرکی براي مواد اولیه و کالاهاي نیمه ساخته قابل تمدید است. همچنین دولت به طرح هاي مربوط به کشاورزي، شیلات و صنایع دستی سنتی وامهایی با شرایط مناسب و عادلانه اعطا میکند. در صورت موافقت هیات وزیران، این وامها مشمول سایر بخشها نیز میشوند. توضیح اینکه وامهاي مذکور با نرخهاي یارانهاي اعطا میشود و دوره بازپرداخت آنها نیز طولانی است. در زمینه صادرات هم عمان تنها کشور حوزه خلیج فارس است که بیمههاي اعتباري صادرات اعطا میکند. بانک توسعه صادرات عمان نیز صادرات کالا از این کشور را به روشهاي زیر حمایت میکند.
- ارایه پوشش بیمه صادرات به تولیدکنندگان براي مقابله با مخاطرات احتمالی.
- کمک به تولیدکنندگان براي اخذ وام از بانکهاي تجاري با نرخ سوبسیددار.
- تامین اعتبار براي صادرات با بهرههاي مناسب و عادلانه.
2- مراحل راهاندازي کسب و کار:
آغاز فعالیت یک شرکت در عمان نیازمند طی مراحل پنجگانه و ارایه مستندات مورد نیاز به ادارات دولتی از جمله ادارهي ثبت شرکتها، ادارهي مالیات و ادارهي تامین اجتماعی این کشور است.
طبق قوانین ثبت شرکتها، به دو گونه میتوان نسبت به ثبت شرکت در کشور عمان اقدام کرد:
- ثبت شرکت در عمان با مشارکت طرف عمانی: در این صورت طرف خارجی یا کفیل عمانی می تواند تا هفتاد درصد مالکیت شرکت را در اختیار داشته باشد. این شرکت میتواند صوري یا واقعی باشد. در صورت صوري بودن مشارکت، طرف عمانی پس از ثبت شرکت و از طریق مراجعه به مراجع قانونی این کشور وکالتنامهاي را مبنی بر اینکه صد در صد شرکت متعلق به طرف خارجی است ارایه میکند و حقالزحمه خود را دریافت مینماید. در صورتی که مشارکت واقعی باشد هر یک از طرفین میزان سهم خود در شرکت را خواهند پرداخت. حداقل اعتبار لازم براي ثبت شرکت، با درجه ممتاز یکصد و پنجاه هزار ریال عمانی (حدود چهارصد هزار دلار) است. این مبلغ باید به مدت دو هفته در حساب متقاضی ثبت شرکت سپرده شود.
- ثبت شرکت بدون مشارکت طرف عمانی: در صورتی که شرکت بدون کفیل عمانی ثبت شود سرمایه شرکت به هر مقدار مورد نظر اعلام خواهد شد و صددرصد مالکیت شرکت به نام فرد خارجی میشود. در قانون جدید ثبت شرکت در عمان (اسفند 98) دیگر نیازی به ارائه صورتحساب تمکن مالی نیست ولی متقاضیان ثبت شرکت در مورد شرایط و برنامه کاری موظف به ارائه توضیح و طرح توجیهی هستند. البته برخی از فعالیتها امکان ثبت شرکت بدون کفیل را ندارند.
3- قوانین گمرکی
واردات کالا به خاك عمان صرفا توسط شرکتهایی که در عمان به ثبت رسیدهاند، امکانپذیر است. همچنین کالاهایی که نیاز به خدمات پس از فروش دارند، بایستی داراي وکیل عمانی براي انجام امور مربوط به ترخیص کالا باشند. متوسط نرخ تعرفه گمرکی واردات به عمان براي کل کالاها 5.5 درصد، کالاهاي کشاورزي 4.7 درصد و کالاهاي غیرکشاورزي 10.6 درصد است. تعرفه گمرکی واردات برخی کالاها مانند سیمان، پلاستیک، پلیاتیلن، سبزیجات، باتري خودرو که در رقابت با تولیدات داخلی عمان هستند، بین پنج تا صد درصد در نوسان است. برخی کالاها مانند دام زنده، انواع گوشت بهجز گوشت خوك، برنج، گندم، آرد ذرت، میوه تازه و چاي از عوارض گمرکی معاف هستند. شما میتوانید کتاب تعرفههای گمرکی کشور عمان را از اینجا دانلود نمایید.
4- قوانین بانکی
بانک مرکزي عمان به عنوان عالیترین نهاد مالی این کشور، مسوول حفظ ارزش پول ملی و نظارت بر سیستم پولی این کشوراست. سود مناسب بانکها، احتمال رقابت بانکهاي خارجی به سبب تصویب موافقتنامه تجارت آزاد با ایالات متحده، تمایل به تنوع منابع درآمدي اقتصاد و بازار پر رونق داراییهاي غیرمنقول عواملی هستند که تغییرات عمیق در صنعت بانکداري عمان را ضروري میسازند. بانکهاي عمان در برنامه بلندمدت خود قصد دارند در خارج از کشور به نقشآفرینی بپردازند و مدیران آنها درك کردهاند که عدم تحرك، آنها را در بازار رو به رشد فعالیتهاي مالی منطقه منزوي خواهد کرد. به سبب شرایط مناسب اقتصادي عمان، بانکهاي تجاري این کشور هماکنون از وضعیت مناسبی برخوردار هستند. بررسیها نشان میدهد که حجم اعتبارات، داراییهاي خارجی، سپردهها، ذخایر و سرمایه بانکهاي عمان طی سالهاي گذشته رشد چشمگیري داشته است. بخش مالی عمان دوران سخت خود را پشت سر گذاشته و اعتماد به فعالیت در این بخش به سرمایهگذاران داخلی و خارجی بازگشته است. البته حجم بالاي وامهاي اعطا شده به اشخاص یک عامل عمده نگرانی در سیستم بانکی این کشور است. به همین دلیل بانک مرکزي عمان از بانکها خواسته، ساختار سبد وامدهی خود را اصلاح کنند و با توجه به تحولات در دیگر بخشهاي اقتصادي وام اعطا کنند.
5- قوانین ارزي
در عمان نظارت بر ورود و خروج ارز وجود ندارد. بانک مرکزي این کشور، در مقایسه با بانک مرکزي سایر کشورها با اعمال کمترین کنترل، محدودیتی براي دادوستد با ارزهاي خارجی ایجاد نکرده است. در این کشور، به دلیل نرخ متفاوت تبدیل ارز در اماکن تجاري بهتر است، در صرافی پول خود را با ریال عمان معاوضه کنید. بیشتر بانکهاي این کشور داراي دستگاههاي خودپرداز هستند و بیشتر کارتهاي اعتباري را میپذیرند. نرخ این دستگاهها براي تبدیل ارز کارتهاي اعتباري غیرداخلی، بالاتر از نرخ معمول است.
6- قوانین مالیاتی
عمان کمترین میزان مالیات در منطقه خاورمیانه را داراست. میزان مالیات دریافتی از شعبههاي شرکتهاي خارجی غیر عضو شوراي همکاري خلیجفارس در عمان دوازده درصد و سقف معافیت مالیاتی این شرکتها، سی هزار ریال عمان است. مالیات شرکتهاي خارجی تا پیش از سال 2001 میلادي، معادل پنجاه درصد و پس از آن سی درصد بود. بر اساس قوانین عمان، میزان مالیات بر درآمد شرکتهایی که بیش از هفتاد درصد از مالکیت آنها خارجی است، سی درصد میباشد. همچنین حداکثر میزان مالیات بر درآمد موسسات محلی و شرکتهایی که کمتر از هفتاد درصد آنها داراي مالکیت خارجی است، حداکثر دوازده درصد تعیین شده است. میزان مالیات شرکتهاي خارجی که داراي شعبه در عمان هستند، برحسب درآمد شعبه محاسبه شده و بین پنج تا سی درصد در نوسان است.
7- قوانین کنسولی
بر اساس قوانین کنسولی، اتباع خارجی براي ورود به خاك عمان باید روادید بگیرند. فرایند بررسی صلاحیت متقاضی جهت دریافت روادید پنج روز کاري طول میکشد، ولی گاهی ممکن است این فرایند از یک تا سه هفته نیز به طول انجامد.
عضویت در سازمانهاي بینالمللی، پیمانهاي اقتصادي و موافقت نامههاي تجاري:
این کشور در سازمانهاي بینالمللی، پیمانهاي اقتصادي، موافقتنامههاي تجاري و اتحادیههاي گمرکی بسیاري عضویت دارد.
از جمله:
-سازمان جهانی تجارت
-شوراي همکاري کشورهاي حاشیه خلیج فارس
-سازمان جهانی گمرك
-سازمان کشورهاي صادرکننده نفت و...
محیط فرهنگی
1- دین
دین رسمی عمان، اسلام است. در حدود 95 درصد جمعیت این کشور مسلمان و پنج درصد دیگر، بودایی، هندو، بهایی، سیک و مسیحی هستند. از 95 درصد جمعیت مسلمان این کشور، هفتاد درصد پیرو مذهب اباضی، هفده درصد پیرو مذهب حنفی و هشت درصد شیعه هستند. بنابراین 87 درصد جمعیت این کشور، اهل تسنن هستند.
2- زبان
زبان رایج و رسمی عمان، عربی است ولی اهالی ظفار با زبان مخصوص خود که شباهت کمی به عربی دارد، صحبت میکنند. زبانشناسان، زبان اهالی ظفار را با عربی از یک ریشه میدانند، ولی چون با لهجههاي آفریقایی اختلاط پیدا کرده، شباهت چندانی به عربی ندارد. زبانهاي دیگر از جمله انگلیسی، اردو، بلوچی و هندي نیز در برخی مناطق این کشور کاربرد دارد.
3- دیدگاه کلی نسبت به ایران
همسایگی، یک عنصر جاودانه و موثر بر تعاملهاي ایران و عمان بوده است. تنگه استراتژیک هرمز بیش از آن که جداکننده دو سرزمین باشد، عامل وصل و تقریب دو کشور بوده است. این تنگه در تامین منافع مشترك دو کشور و همکاريهاي منطقهاي و بینالمللی ایران و عمان از نقش درجه اول برخوردار است. موقعیت جغرافیایی دو کشور در دو طرف آبراه بینالمللی خلیجفارس، از یک سو بر وزن ژئوپولیتیکی و ژئواستراتژیکی دو کشور افزوده است و از طرف دیگر زمینههاي همکاري آنها را براي تامین امنیت تنگه هرمز فراهم کرده است.
4- آداب مذاکره
مردم عمان افرادي آرام، محتاط، همراه با رفتار و منش اجتماعی معتدل و خلق و خوي نرم هستند. با این حال براي سفر تجاري به کشورهاي اسلامی از جمله عمان، باید به قوانین احترام گذاشت. برخی از دانستنیها دربارهي فرهنگ مذاکره در این کشور عبارتند از:
- بـه خاطر داشته باشید که به آرامی و واضح صحبت کنید و همیشـه جمعبنديها و توافقات را تایید کنید.
- به هیچ وجه درباره روابط زناشویی سلطان عمان سوال نکنید. بر خلاف کشـورهاي غربی، پرسوجو در این زمینه در عمان پذیرفتنی نیست.
- عمانیهـا درباره لباس افراد بیاعتنایـی میکنند، ولی این به معناي پذیرفتن ظاهر افراد نیست.
- عمانیها زیاد به صرفهجویی در زمان اهمیت نمیدهند و زیاد وقتشناس نیسـتند ولی از شما انتظار چنین کاري را دارند.
-خانمها باید بدانند که در جلسات تجاري، از شانه تا زانوهایشان باید پوشانده شود و لباس یقهباز نپوشند.
- مذاکـره بـا تجار عمانی نیاز به صبر و حوصله دارد، لذا بایسـتی ازبیحوصلگی و عجله خودداري کرد. در فرایند مذاکره تصمیمگیري با صرف زمان زیادي انجام میشود.
-عمانیها مانند بسیاري از عربها داراي دیدگاهی کوتاهمدت در مذاکرات هستند.
محیط اقتصادي
1- سیستم اقتصادي و نقش دولت
کشور عمان با جمعیتی بیش از 3.4 میلیون نفر، از لحاظ اقتصادي در رده هشتادمین اقتصاد بزرگ جهان بر مبناي GDP قرار دارد. دولت عمان در سالهاي اخیر با راهاندازي چند منطقه آزاد تجاري و صنعتی تلاش کرده تا میزان درآمد خود را از این بخش افزایش دهد. فروش نفت و گاز سهم عمدهاي در درآمد و بودجه کشور عمان دارد. یکی از مهمترین موانع پیش روي اقتصاد عمان کوچک بودن حوزههاي نفتی و پراکندگی این حوزهها در مناطق وسیعی از کشور است. به طور متوسط حجم چاههاي نفت در عمان یک دهم حجم چاههاي نفت در کشورهاي همسایه است. دولت عمان استفاده از روشهاي نوین و تکنیکهاي پیشرفته براي استخراج نفت و ازدیاد برداشت را سر لوحه فعالیتهاي نفتی خود قرار داده است. با بکارگیري این روشها عمان توانسته است هزینههاي تولید نفت را در برخی مناطق کاهش دهد.
2 - صنعت و معدن
بخش صنعت و معدن عمان دومین بخش بزرگ اقتصادي این کشور است. مهمترین صنایع کشور عمان شامل تولید و پالایش نفت خام، تولید گاز طبیعی و گازطبیعی مایع شده، مس، فولاد، کرومیت، مواد ساختمانی، سیمان، مواد شیمیایی و فیبر نوري می شود. تا قبل از سال 1962 میلادي، صنعت در عمان به صنایع دستی سنتی از قبیل نقرهکاري، بافندگی و قایقسازي محدود میشد. پیشرفت صنعت نفت در این کشور موجب فعال شدن بخش صنعت شده است.
3- بخش کشاورزي
حدود نیمی از مناطق تحت کشت در این کشور، نخلستان است. سایر محصولات کشاورزي این کشور عبارتند از:لیمو عمانی، موز ، نارگیل، گندم، یونجه، جو، نیشکر، توتون و....
4- بخش خدمات
بخش خدمات بزرگترین بخش اقتصادي عمان را تشکیل میدهد. خدمات مالی، بانکی، بیمه، صادرات مجدد، رفاهی و خدمات گردشگري مهمترین بخشهاي خدماتی این کشور هستند. دولت عمان صنعت جهانگردي را در این کشور به طور مستمر تشویق میکند تا با ایجاد درآمدهاي ارزي، اقتصاد کشور را متنوع ساخته و براي عمانیها در سالهاي آینده فرصتهاي شغلی مناسبی ایجاد کند.
شاخصهاي مهم اقتصادي
1- نرخ تورم
نرخ تورم این کشور در سالهاي گذشته همواره با افزایش روبرو بوده است. در این جدول نرخ تورم کشور عمان در سالهاي 2009-2003 میلادي آمده است.
2- نرخ بیکاري
بر اساس آمار رسمی، نرخ بیکاري کشور عمان 15 درصد است که در ردهي صد و پنجاهم جهان قرار میگیرد.
3- دستمزد نیروي کار
در سال 2009 میلادي تعداد نیروي کار عمان برابر با 968 هزار نفر بوده است که از این لحاظ در جایگاه 142 بین کشورهاي جهان قرار میگیرد. تقریبا، شصت درصد نیروي کار این کشور اتباع خارجی هستند. بر اساس آمار رسمی، میانگین دستمزد نیروي کار در سال 2009 میلادي در مشاغل تخصصی بین 6،900 تا 18،000 ریال عمان متغیر بوده است.
میانگین دستمزد ماهانه در حال حاضر (آوریل 2020) حدود 500 ریال عمانی میباشد. البته هزینه زندگی در عمان نیز شرایط خاص خود را دارد و حدود 400 ریال عمان میباشد.
شبکههاي توزیع
سیستم حمل و نقل کالا در این کشور از وضعیت مناسبی برخوردار است. بنابراین میتوان از سرعت و مدت زمان حمل کالا در تجارت با کشورهاي دیگر و همچنین از بنادر و شهرهاي عمان به شهرهاي دیگر آن، اطمینان نسبی حاصل کرد.
در این کشور بنادر مهم که بیشترین مراودات تجاري را انجام می دهند عبارتند از:
1- بازاریابی و تبلیغات
عمان به عنوان یک بازار تجاري رو به رشد، از بازاریابی و تبلیغات به عنوان یکی از ابزارهاي توسعه اقتصادي بهره میبرد. برخی روشهاي تبلیغاتی مناسب در این کشور عبارتند از:
- بهرهگیري از دانش و اطلاعات موجود در زمینه تبلیغات موثر در مرکز تجاري ایران در شهر مسقط.
- حضور در نمایشگاهها و بازارهاي تجاري ویژه در عمان.
- عرضهي محصولات باکیفیت به مشتریان و ارایهي خدمات پس از فروش مناسب.
- تولیدکنندگان و صادرکنندگان کالاها و خدمات ایرانی از بسیاري از نیازهاي موجود در بازار کشور عمان، آگاهی کامل ندارند و همین امر موجب شده تا ایران با وجود توانمنديهاي فراوان در زمینه هاي گوناگون، نتواند صادرات مناسبی به این کشور داشته باشد.
2- راهکارهاي بازاریابی و فروش
در عمان همانند دیگر کشورهاي جهان راهکارهاي ویژهاي براي بازاریابی و فروش محصولات وجود دارد. براي بازاریابی و فروش محصولات در این کشور توجه به نکات زیر، ضروري به نظر میرسد:
- عمانیهـا اغلب دوسـت دارند با کسـانی معامله کنند کـه آنها را دوسـت داشتـه باشند، بـه آنها اعتمـاد کننـد و بـا آنهـا راحت باشند. اگر آنها احساس کنند که چیزي را از آنها پنهان میکنید ممکناست مذاکره فروش ثمربخش نباشد.
- معرفـی محصولات و خدمات درنمایشـگاههاي تخصصی و عمومی، یکی از بهترین راهکارهاي جذب مشتریان بالقوه در عمان است.
- اعتمادسـازي و دادن اطمینـان به خریـداران و تجار در بازار عمـان اهمیت بالایی دارد.
- خرید و فروش دربیشـتر فروشگاهها و مراکز خرید این کشـور، با ریال عمان انجام میشـود. ولی دربازارهـاي صنایع دستی میتوان از ارز خارجـی نیز استفادهکرد. تبدیل ارز خارجی به ریال عمان در بانکها و یا صرافیها انجام میپذیرد.
تجارت خارجی
1- صادرات
اقلام عمده صادراتی این کشور شامل سوختهاي معدنی و نفت خام، وسایل نقلیه زمینی، کالاهاي دستهبندي نشده، ماشینآلات و دستگاههاي برقی، مواد پلاستیکی وکودهاي شیمیایی میشود.
اقلام مهم صادراتی و ارزش هر یک طی دوره زمانی 2008-2004 میلادي (میلیون دلار)
کشورهاي منطقه خلیج فارس و جنوب شرق آسیا عمدهترین کشورهاي واردکننده کالا از عمان را تشکیل میدهند. چین، مناطق نامعین، امارات عربی متحده، ژاپن، کره جنوبی، تایلند و تایوان هفت کشور عمدهي واردکنندهي کالا از عمان هستند که در مجموع بیش از 85 درصد از کالاهاي صادراتی عمان را وارد میکنند. ایران با واردات 463 میلیون دلار کالا از عمان در سال 2008 میلادي، در رتبه ي دوازدهم قرار دارد.
2- واردات
اقلام عمده وارداتی عمان شامل وسایل نقلیه زمینی، دیگهاي بخار و آبگرم، ماشینآلات و دستگاههاي برقی و قطعات آنها، مصنوعات از چدن، آهن و فولاد، مواد پلاستیکی، چدن، سوختهاي معدنی و نفت خام، غلات، مس و مصنوعات از مس و محصولات لبنى میشود.
اقلام مهم وارداتی و ارزش هر یک طی دوره زمانی 2008-2004 میلادی (میلیون دلار)
کشورهاي امارات عربی متحده، ژاپن، آمریکا، چین، هند، کره جنوبی و آلمان هفت شریک عمدهي وارداتی عمان (صادرکنندگان به عمان) هستند. امارات عربی متحده و ژاپن نزدیک به 43 درصد از حجم صادرات کالا به عمان در سال 2008 میلادي را در اختیار داشتهاند. حضور آمریکا در میان کشورهاي عمدهي صادرکننده به عمان، به دلیل وجود موافقتنامه تجارت آزاد دوجانبه بین عمان با این کشور است. حضور امارات عربی متحده در میان کشورهاي عمدهي صادرکننده به عمان، نیز به دلیل وجود عضویت هر دو کشور در اتحادیه گمرکی شوراي همکاري خلیج فارس است. لذا اهمیت عضویت در موافقتنامههاي تجاري و اتحادیههاي گمرکی با سایر کشورها، در زمینه صادرات این دو کشور به عمان مشهود است.
اقلام عمده صادراتی ایران به عمان در سالیان گذشته شامل غلات به ویژه گندم، چدن، آهن و فولاد، حیوانات زنده، فرش، سبزیجات و نباتات، قیر، بوتیلن و ایزومرهاي آن، هیدروکربونهاي غیرحلقوي و دیگهاي بخار و آب گرم میشود.
امیدواریم این اطلاعات در امر صادرات و واردت به عمان راهگشای شما بوده و اطلاعات لازم را برای شما فراهم کرده باشد. اما چنانچه اطلاعات بیشتری در زمینهی تجارت با عمان میخواهید، تیم ترخیصلاین مفتخر است در این زمینه با شما همکاریهای لازم را داشته باشد. در قسمت تماس با ما میتوانید سوالات خود را با ما در میان بگذارید.