تجارت با پاکستان

برای تجارت با پاکستان نیاز به دانستن اطلاعاتی در مورد وضعیت این کشور از لحاظ سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و قوانین و مقررات مربوطه دارید. در این مقاله سعی شده است تا حد امکان آشنایی مختصری با کشور پاکستان برای شما فراهم شود. چنانچه نیاز به دانستن اطلاعات بیشتری در زمینه تشریفات گمرکی و نحوه حمل کالا به پاکستان دارید می‌توانید با تیم کارشناسی ترخیص‌لاین مشورت کنید. 

اطلاعات پایه پاکستان

1- موقعیت جغرافیایی پاکستان

 پاکستان در منطقه آسیاي جنوب غربی واقع شده است.  این کشور بخشی از شبه جزیره هندوستان می‌باشد که در 14 آگوست سال 1947 از هند جدا شده و استقلال یافت. آب و هواي پاکستان گرم و خشک، با میانگین دماي 27 درجه سانتیگراد و میانگین بارش 90 سانتیمتر است. بارندگی در اطراف کوه‌هاي شمالی پاکستان بیشتر است.

2- همسایگان پاکستان

پاکستان از شمال با کشور افغانستان و چین و از غرب با هند، ازشرق با ایران و افغانستان و از جنوب با دریاي عرب مجاور می‌باشد. مرز مشترك این کشور با ایران 891 کیلومتراست.

3- جمعیت پاکستان

 جمعیت این کشور بر اساس آمار تخمینی در سال 2021 بیش از 231 میلیون نفر می‌باشد. رشد سالانه جمعیت در این کشور 1.83 درصد می‌باشد.

4- شهرهاي مهم پاکستان

 شهرهاي مهم پاکستان عبارتند از: اسلام آباد، کراچی، لاهور، راولپندي، پیشاور و کویته. شهر اسلام آباد در اکتبر 1959 (به جاي کراچی) به عنوان پایتخت جدید پاکستان انتخاب شد. تمامی ساختمان‌هاي اصلی دولت در این شهر قرار دارد. شهر لاهور مرکز استان پنجاب و مرکز دانش و فرهنگ اسلامی است. راولپندي یا پندي بر خلاف اسلام‌آباد شهــري بسیار پرجمعیت است. در این شهر پادگان‌ها و تأسیســات نظــامی متــعددي به چشـم می‌خورد. هنوز هم قسمت اعظم ستادهاي ارتش در آنجا قرار دارد. کراچی به عنوان تنها شهر بندري پاکستان غربی و نیز نخستین پایتخت، پس از استقلال پاکستان به یکباره به شهري با جمعیت بیش از یک میلیون نفر تبدیل شد. کراچی تنها بندر ورود ماشین‌افزار، آهن و فولاد و ابزارهاي مختلف لازم براي توسعه و مدرنیزه کردن سراسر پاکستان می‌باشد. هم اکنون جمعیت کراچی بیش از 15 میلیون نفر تخمین زده می‌شود. پیشاور مرکز استان سرحد شمال غرب می‌باشد. گذرگاه خیبر و سد بزرگ ورسک. مهمترین سازه سلسله طرح‌هاي هیدروالکتریک پاکستان  در کنار این شهر قرار دارد. کویته مرکز استان بلوچستان است. اطراف این شهر منطقه حاصلخیزي است. هر چند بلوچستان کمترین جمعیت را نسبت به استان‌هاي دیگر پاکستان دارا است، بزرگترین استان در این منطقه به شمار می‌آید.

5- واحد پول پاکستان

واحد پول این کشور روپیه پاکستان برابر 100 پیسه می‌باشد. در می 2023 هر دلار برابر 286 روپیه و هر روپیه 1785 ریال ایران می‌باشد.

6- تفاوت زمان پاکستان با ایران

 ساعت رسمی کشور پاکستان +5 ساعت  GMT ) متوسط زمان گرینویچ) می‌باشد و با  کشور ایران از لحاظ زمانی یک ساعت و نیم به جلو اختلاف دارد.

محیط سیاسی 

1- تاریخچه‌ی حکومت

 کشور پاکستان که اکثر شهروندان آن مسلمان هستند، منطقــه‌اي را تحت پوشش قـــرار می‌دهد که زمانی محل سکونت اقوام بدوي و مرکز دو مذهب عمده جهان هندو و بودیسم بوده است. کشوري که اکنون به نام پاکستان شناخته می‌شود، در سال 1947  پس از جدایی از شبه قاره هند موجودیت یافت و پیوسته با چالش‌هاي سیاسی و مناقشات منطقــــه‌اي فراوانی روبه‌رو بوده است. پاکستان در پی خواسته مسلمانان هند براي داشتن کشوري مستقل به وجود آمد و در اصل از دو بخش تشکیل می‌شد. در بخش شرقی آن کشور کنونی بنگلادش واقع در خلیج بنگال در نوار مرزي هند و برمه قرار داشت و بخش غربی آن را پاکستان کنونی تشکیل می‌داد که منطقه وسیعی از کوه‌هاي هیمالیا تا ساحل دریاي عربی را در برمی‌گیرد. مدت کوتاهی پس از کسب استقلال، جنگ میان پاکستان و هند بر سر منطقه کشمیر آغاز شد. خط آتش‌بس در سال 1948 توسط سازمان ملل متحد میان هند و پاکستان تعیین گردید. در سال 1971 اکثریت بنگالی زبان بخش شرقی به کمک هند کشور جداگانه‌اي براي خود تشکیل دادند که بنگلادش امروزي است.

 سیستم حکومتی پاکستان فدرال می‌باشد و از چهار ایالت تشکیل شده است که هر کدام در امور داخلی خود مستقل بوده و در امور دفاعی و امور خارجه تابع حکومت مرکزي هستند.

 2- وضعیت ریسک سیاسی

 بر اساس ارزیابی مؤسسه PRS ،کشور پاکستان در رده کشورهاي «با ریسک بسیار بالا» قرار دارد. طبق گزارش صندوق ضمانت صادرات ایران، این کشور در طبقه‌بندي ریسک، رتبه شش را دارا می‌باشد و سقف اعتبارات کوتاه‌مدت (زیر دو سال) براي این کشور معادل 40 میلیون دلار و براي اعتبارات میان‌مدت و بلندمدت (بالاي دوسال) معادل 80  میلیون دلار است.

قوانین و مقررات

1- حقوق مالکیت و قوانین سرمایه‌گذاری

سرمایه‌گذاري خارجی در پاکستان از سال 1954 مورد تشویق و حمایت قرار گرفته است. بر اساس قانون، سرمایه‌گذاري خارجی در پاکستان مربوط به فعالیتهاي صنعتی شامــل تولید، توزیع و فراوري کالا می‌باشد. این قانون، رفتار مساوي بین سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را براي محصولات و تولیدات مشخص شده در قانون، رعایت می‌کند. هر چنـــد محدودیت‌هایی نیز وجود دارد. به طور مثال دولت فدرال، قدرت اجازه دادن یا ندادن به سرمایه‌گذاري و حتی قدرت تعطیل صنعت یا سرمایه‌گذاري را براي خود محفوظ نگه داشته بود. در سال 1992 قانون حمایت از اصلاحات اقتصادي امکان انتقال ارز به داخل و خارج از پاکستان را بدون هیچ محدودیتی فراهم نمود. این قانون مشوق خوبی براي سرمایه‌گذاري خارجی بود. علاوه بر آن بر اساس این قانون هیچ سرمایه‌گذاري داخلی و خارجی توسط دولت به اجبار تعطیل نمی‌شد، هر چند در سال 1998 بعد از آزمــایش هستـــه‌اي و واکنش‌هاي بین‌المللی به آن، دولت پاکستان خرید و فروش ارز براي سرمایه‌گذاران را محدود به منابع دولتی نمود، که نرخ آن کمتر از بازار آزاد می‌باشد.

2- قوانین گمرکی

 پاکستان که از سال 1994 به عضویت سازمان تجارت جهانی درآمده بود، از سال 1998 به طور اساسی تعرفه کالاهاي ورودي را کاهش داد. میزان این کاهش در سال 2002 به اوج رسید و دولت چهار گروه تعرفه شامل 5، 10، 20 و 25 درصد براي کالاهاي مختلف در نظر گرفت. این میزان تعرفه، حتی کمتر از تعرفه‌هاي تعیین شده WTO است. متوسط تعرفه اکنون نزدیک به 15.2 درصد است که کاهش عمده‌اي را نسبت به سال 1994 (56 درصد) نشان می‌دهد. تعرفه براي غالب کالاهاي مصرفی 25 درصد، براي کالاهاي حد واسط 10 درصد و براي مواد خام پنج درصد می‌باشد و به هیچ کالایی به منظور صادرات از پاکستان گمرك تعلق نمی‌گیرد.

میانگین تعرفه گروه‌هاي کالایی پاکستان در سال 2006

3- قوانین کنسولی

قوانین کنسولی و اقامت در پاکستان، به نسبت آسان می‌باشد. ویزاي ورود به پاکستان براي تمامی افراد خارجی لازم است. غیر از موارد زیر:

- دارندگان کارت ملی پاکستان بدون توجه به ملیت دوم و محل اقامت

- شهروندان تونگا، ترینیداد و توباگو بدون محدودیت زمانی

- شهروندان ایسلند، مالدیو و زامبیا براي حداکثر تا سه ماه

- شـهروندان نپال، سـاموآ و دارندگان پاسـپورت چینی صادر شـده در هنگ‌کنگ، حداکثر تا 30 روز

- مسـافران ترانزیت، که حداکثر بعد از 24 ساعت از طریق همان خط هوایی که وارد شـده‌اند، یا اولیـن خط هوایی مربوطه، پاکسـتان را ترك می‌کننـد. این افراد حق خروج از فرودگاه را ندارند.

4- حمایت‌هاي تجاري از صادرکنندگان

 صادرات در پاکستان هیچ محدودیتی ندارد و تنها صادرکنندگان بایستی در اداره ترویج صادرات پاکستان ثبت نام کرده و شماره ثبت صادرات را دریافت کنند. همچنین صادرکنندگان می‌توانند از قوانین تشویقی صادراتی در پاکستان استفاده کنند.

5- قوانین بانکی و نحوه انتقال پول و سرمایه

مسئول سیاست‌هاي پولی کشور وزارت دارایی و بانک مرکزي و ایالتی است. تعداد زیادي بانک تجاري خصوصی نیز بر اساس قوانین تأسیس نهادهاي مالی خصوصی و ویرایش آن در سال 2001 در پاکستان تأسیس شده‌اند. انواع بانک‌هاي سرمایه‌گذاري و نهادهاي توسعه مالی و انواع صندوق‌هاي سرمایه‌گذاري انتقال جریانات پول و سرمایه در کشور را به عهده دارند. در زمینه انتقال پول از سال 1994 پاکستان اصول جدیدي براي تبدیل ارز تعیین نمود. به عبارت دیگر واردکنندگان نیاز به مجوز قبلی براي خروج ارز نداشته و پرداخت‌هاي خود را از طریق حواله‌هاي تبادلات خارجی (FEBC ) که با پول جاري پاکستان  قابل خرید و به سادگی قابل تبدیل به ارز خارجی است، پرداخت می‌نمایند.

 6- رسیدگی به اختلافات تجاري

 رسیدگی و حل و فصل اختلافات تجاري در حوزه وظایف محکمه‌هاي عالی ایالتی پاکستان است که خود تحت نظر وزارت دادگستري، قانون و حقوق بشر پاکستان می‌باشد. این وزارتخانه حکمیت در رابطه با کلیه اختلافات تجاري و غیره در بین ایالات را نیز بر عهده دارد.

7- قوانین مالیاتی

 مالیات در پاکستان بر اساس قوانین دولت مرکزي از تمام منابع مالیات مستقیم و مالیات بر مصرف و فروش شامل حقوق و عوارض گمرکی، مصرف و فروش جمع آوري می‌گردد. با وجود این، دولت‌هاي ایالتی مالیات بر زمین، مالیات بر درآمد کشاورزي، مالیات بر مستغلات و سایر مالیات‌هاي محلی نیز وضع می‌نمایند.

8- معافیت‌ها و تسهیلات ویژه

 برخی از تسهیلات و معافیت‌هاي قانونی کشور پاکستان در رابطه با تجارت کالا به قرار زیر می‌باشد:

- واردات بعضی از کالاهاي خاص بدون پرداخت عوارض بوده و در شرایطی نیز عوارض پرداخت شده برگشت داده می‌شوند.

- برگشـت عوارض کالاهایی که به طور موقت و جهت صادرات بعدي وارد شـده و به آنها هزینه‌هاي عوارض گمرکی تعلق گرفته است.

- پرداخـت معادل عوارض بـه واردکننده یا خریدار محلی هر گونه کالایی که تعهد به صفر رسـاندن عوارض یا کاهش نرخ عوارض گمرکی براي واردات یا تهیه محلی آن کالا داده شده است.

 - برگرداندن به صورت یکجا یا بخشـی از عوارض گمرکی پرداخت شده براي واردات هـرگونه کالایی که بـراي تولید، عمل‌آوري، تغییرات یا تکمیـل واحدهاي تولیدي در پاکسـتان به‌کار برده شـود و یا به منظور تأمین نیاز واحدهاي صنعتی، پروژه‌ها، موسسـات، آژانس‌ها و سـازمان‌هایی باشـد که مجاز به واردات همان کالا با نرخ‌هاي ترجیحی هستند.

9- مراحل راه‌اندازي یک کسب و کار

 براي راه‌اندازي کسب و کار در پاکستان، بایستی واحد مورد نظر را در کمیسیون ثبت شرکت‌ها و معاملات پاکستان ثبت نمود. شرح فعالیت به قرار جدول زیر است.

 10- عضویت در پیمان‌هاي اقتصادي و نهادهاي بین‌المللی

پاکستان عضو سازمان تجارت جهانی است و همچنین پاکستان یک قرارداد تجارت ترجیحی با ایران منعقد کرده است و در آن امتیازات تعرفه‌اي براي 309 قلم کالا شامل غذاهاي دریایی، میوه‌جات، سبزیجات، برنج، سنگهاي قیمتی، ماشین‌آلات نساجی، مبلمان و محصولات دارویی در نظر گرفته شده است.

 محیط فرهنگی

1- دین

کشور پاکستان به عنوان کشوري، خاص مسلمانان شبه قاره تأسیس شد. حکومت این کشور نیز بنا بر تعهدي که براي تأسیس چنین کشوري لازم بوده از همان ابتدا نام و نشانی اسلامی داشته است. اسلام دین رسمی این کشور است و 97 درصد جمعیت پاکستان پیرو این دین هستند. اکثریت مسلمانان پاکستان سنی حنفی مذهب و گروهی نیز شافعی مسلک می‌باشند. اقلیت قابل توجهی که حدود 12 تا 20 درصد جمعیت پاکستان تخمین زده می‌شوند، شیعه هستند.

2- زبان

در پاکستان چهار زبان عمده رایج می‌باشد. 59 درصد مردم به پنجابی، 15 درصد به پشتو، 14 درصد به اردو و 12 درصد به سندي صحبت می‌کنند. بر اساس قانون اساسی 1973  زبان اردو به عنوان زبان فارسی پاکستان اعلام شده است. زبان اردو ترکیبی از لهجه محلی هند و گویش‌هاي فارسی، عربی و ترکی می‌باشد. ادبیات این زبان عموما فارسی است. طی سال‌هاي 1973 تا 1988 طبق قانون، زبان انگلیسی براي مقاصد رسمی مورد استفاده قرارمی‌گرفت. هنوز هم روزنامه‌هاي با نفوذ پاکستان به زبان انگلیسی منتشر می‌شوند و این زبان، زبان تحصیلکرده‌ها و روشنفکران پاکستانی است.

3- الگوي زندگی

 پاکستان کشوري در حال توسعه است که میزان بیسوادي و فقر در آن بالا می‌باشد. فرهنگ این کشور ترکیبی از خرده فرهنگ‌هاي مختلف است که در سایه دین مشترك با یکدیگر زندگی می‌کنند. تأثیر فرهنگ غربی در این کشور بسیار بالا بوده و در شهرهاي کوچک و بزرگ در کنار مغازه‌هاي کوچک و فقیرانه، فروشگاه‌هاي بزرگ مشابه کشورهاي غربی را می‌توان دید. تفریح مورد علاقه مردم تلویزیون، سینما، خرید و ورزش‌هاي مورد علاقه جوانان هاکی، کریکت و اسکواش و فوتبال می‌باشد. فرهنگ چانه‌زنی در پاکستان بسیار رایج بوده و حتی در مناسبات تجاري بزرگ نیز حاکم است. روزهاي کاري در پاکستان از دوشنبه تا جمعه بوده و شنبه و یکشنبه تعطیل می‌باشد.

4- فرهنگ مذاکره

دیدگاه کلی نسبت به ایران

با توجه به نزدیکی فرهنگی و مذهبی بین ایران و پاکستان، نگرش مردم پاکستان به ایران بسیار خوب ارزیابی می‌شود. نزدیکی فرهنگی در زبان، ادبیات، غذا و غیره وجود داشته و همسایگی و مرز مشترك بین دوکشور، بر گرمی روابط بین مردم پاکستان و ایران افزوده است.

آداب مذاکره

 با وجودي که اردو زبان رسمی مردم پاکستان است، کمتر از نیمی از جمعیت به این زبان صحبت می‌کنند. فرهنگ کسب و کار در پاکستان رسمی و با رعایت نزاکت می‌باشد. رد و بدل کردن کارت تجاري و صحبت کردن مؤدبانه اهمیت دارد. این موضوع اهمیت دارد که درمذاکرات تجاري ابتدا ساعتی به گفت‌وگوهاي دوستانه صرف شود و مستقیم به موضوع تجاري پرداخته نشود، بنابراین نبایستی عجله داشت و چون جامعه به معمولا شدت بروکراتیک است، بایستی سلسله مراتب را رعایت نمود، هرچند این کار به زمان و هزینه بیشتري نیاز داشته باشد. صادرات موفق به پاکستان نیاز به ایجاد رابطه داشته و اغلب نیاز به ملاقات‌هاي حضوري دارد.

محیط اقتصادی

1- سیستم اقتصادي و نقش دولت

 کشور جمهوري اسلامی پاکستان با نزدیک به 165 میلیون نفر جمعیت و 891 کیلومتر مرز مشترك با جمهوري اسلامی ایران و وجود تشابهات متعدد فرهنگی و دینی، واجد فرصتی مغتنم براي کشور، در جهت برقراري ارتباط تجاري و اقتصادي می‌باشد. این کشور در حال توسعه به دنبال اولین دوره اصلاحات اقتصادي خود درسال 1994، به سازمان تجارت جهانی پیوست. به دنبال این اصلاحات تغییرات اساسی در روال تجاري و رویه گمرکی این کشور صورت گرفت. پاکستان در زمره 10 کشور اول جهان است که اصلاحات اقتصادي در آن با موفقیت همراه بوده و در سالهاي اخیر موانعی بزرگ بر سر راه را پشت سر گذاشته است.

بخش صنعت و معدن

 از صنایع مطرح این کشور می‌توان به صنایع نساجی، مصالح ساختمانی و فرآورده‌هاي غذایی اشاره کرد. کرومیت تنها سنگ معدنی است که در سطح تجاري استخراج می‌شود. اما پاکستان مقدار قابل توجهی معادن مس و آهن دارد که غیر فعال هستند. همچنین معادن سنگ غیر فلزي نظیر سنگ گچ، سنگ آهک، مرمر و نمک در این کشور وجود دارد.

بخش کشاورزي

 درصد سهم کشاورزي در اقتصاد پاکستان 19.6 درصد است اما 42 درصد از نیروي کار در این بخش به فعالیت مشغول هستند. مهمترین محصولات کشاورزي این کشور پنبه، گندم، برنج، نیشکر، میوه‌ها، سبزیجات، گوشت گاو، گوشت گوسفند، تخم‌مرغ و شیر می‌باشد.

 بخش خدمات

 سهم بخش خدمات در تولید ناخالص حدود 53.7 درصد است و 38 درصد از نیروي کار در این بخش فعال می‌باشند. تجارت و بازرگانی، عمده فروشی و خرده فروشی، کارمندان دولت، امور مالی، بیمه و ارتش بخش اصلی خدمات را تشکیل می‌دهند.

 2- شبکه‌هاي توزیع

براي بعضی از صنایع مانند صنایع داروسازي، شبکه‌هاي توزیع سازماندهی‌شده مناسبی وجود دارد اما براي بقیه کالاها سیستم‌هاي توزیع کنترل‌شده نیستند. دولت پاکستان سرمایه‌گذاري در شبکه‌هاي توزیع را شروع کرده است. 80 درصد توزیع از طریق جاده‌ها صورت می‌گیرد. شبکه راه‌هاي پاکستان از وضعیت به نسبت مناسبی برخوردار است. حمل بار از طریق قطار اگرچه از جمله اولویت‌هاي دولت است، هنوز در مراحل ابتدایی است.  90  درصد از بارهاي حمل شده به داخل و خارج از پاکستان از طریق دو بندر قدیمی و بزرگ کراچی (60 درصد) و قاسیم (30 درصد) حمل می‌شود. بندر گوادر نیز از دیگر بنادر مهم پاکستان است. کمپانی ملی کشتیرانی پاکستان 20 فروند کشتی دارد که به مقصد آمریکا، اروپا و خاورمیانه و خاور دور به طور مرتب در تردد هستند. شبکه‌هاي توزیع به‌طور عمده در اختیار عمده فروشان است که انبارها و سردخانه‌هاي مختلفی در نقاط مختلف دارند. واردکنندگان کالا ترجیح می‌دهند محصولات خود را به این واسطه‌ها بفروشند، به عبارت دیگر وارد کنندگان اغلب امکان فروش به مصرف کننده نهایی را ندارند.

بازاریابی و تبلیغات

بازاریابی مستقیم در پاکستان وجود داشته و شرکت‌ها و گروه‌هاي مختلفی فعالیتهاي بازاریابی در این کشور را به عهده دارند. انواع تبلیغات چاپی، ایجاد نمایشگاه‌ها، روزنامه‌ها، مجلات، رادیو و تلویزیون داخلی و ماهواره‌ها و سایر وسایل ارتباط جمعی نظیر سینما در معرفی محصولات فعال هستند. تبلیغات از طریق اینترنت نیز امروزه تا حدي در پاکستان گسترش یافته است.

راهکارهاي بازاریابی و فروش

بازار پاکستان به دلیل جمعیت زیاد و جوان و طبقه متوسط رو به رشد یک بازار خوب منطقه‌اي براي ایران می‌باشد. بهترین محصولات براي این کشور شامل ماشین‌آلات صنعتی، مواد شیمیایی، دارو و محصولات پزشکی می‌باشد. براي موفقیت در بازار پاکستان بایستی با کسب و کارهاي محلی، ملی و چند ملیتی رقابت نمود. راه‌هاي زیر چند پیشنهاد براي رسیدن به موفقیت است.

- صـادرات مسـتقیم هزینه‌هاي زیـادي دارد، بهتر اسـت با ایجاد رابطـه با طرف‌هاي پاکستانی اقدام به صادرات نمود.

- استفاده از یک طرف پاکستانی یا توزیع کننده مناسب اهمیت زیادي دارد.

- سرمایه‌گذاري مشترك شیوه مناسبی براي صادرات به پاکستان می‌باشد.

- هر نوع تبلیغ بایسـتی بر اسـاس سلیقه پاکسـتانی‌ها و بر اسـاس قوانین آن کشور باشـد؛ و با توجه به فرهنگهاي متنوع در پاکسـتان همواره نیاز به یک شریک و یا توزیع‌کننده پاکستانی وجود دارد.

- مردم پاکسـتان به بسته‌بندي و شـکل و فرم ارائه کالا اهمیت می‌دهند، لازم است که این موضوع در صادرات به پاکستان مورد توجه قرار گیرد.

- شـرکت در نمایشـگاه‌هاي معرفی کالا و ارائه کالا یا خدمات مربوطه کمک فراوانی براي صادرات کالا به پاکستان می‌باشد.

- مطالعات بازار پاکسـتان براي آگاهی از وضعیت، نوع و سـلیقه مشتریان به صورت مداوم و پیوسـته لازم اسـت. براي این منظور می‌توان از مقالات و تحقیقات انجام شده در سطوح بین‌المللی استفاده نمود.

-  تماس منظم با طرف‌ها، شـرکا و یا توزیع‌کنندگان پاکستانی در گسترش روابط مؤثر می‌باشد.

 تجارت خارجی

1- صادرات

عمده‌ترین محصولات صادراتی پاکستان به جهان، پنبه، پارچه، البسه، حبوبات، چرم، اسباب بازي و وسایل ورزشی، فرشها و کف‌پوشهاي پشمی، برنج، ماهی و میوه و سبزیجات بوده است.

فهرست اقلام مهم صادراتی کشور پاکستان در سالهاي 2003 تا 2006 (هزار دلار آمریکا)

صادرات پنبه و انواع لباس‌ها و حبوبات و چرم، مهم‌ترین اقلام صادراتی پاکستان است که روند افزایشی آن در طول سال‌هاي مورد بحث قابل توجه بوده است. صنعت نساجی در پاکستان اهمیت زیادي داشته و پس از آن محصولات کشاورزي و دامداري و صنایع وابسته به آن قرار دارد. مهم‌ترین واردکنندگان از پاکستان، آمریکا، امارات متحده عربی، افغانستان، انگلستان و آلمان بوده‌اند.

2- واردات

اقلام عمده وارداتی پاکستان از جهان درسال 2005 نیز به‌طور عمده شامل: نفت و سوخت‌هاي معدنی، رآکتور و دیگ‌هاي بخار، ابزار الکتریکی و الکترونیکی، ماشین آلات و تجهیزات حمل و نقل، آهن و فولاد، محصولات شیمیایی، فرآورده‌هاي غذایی، شکر و شیرینی، ابزار و وسایل نقلیه هوایی و غیره می‌باشد.

فهرست مهمترین اقلام وارداتی کشور پاکستان در سالهاي 2003 تا 2006 (هزار دلار آمریکا)

مهمترین صادرکنندگان کالا به پاکستان امارت متحده عربی، عربستان سعودي، چین، آمریکا، کویت، ژاپن، آلمان و هند بوده‌اند.

3- کشورهاي عمده صادرکننده

فهرست مهمترین صادرکنندگان کالا به پاکستان در جدول زیر ارائه شده است. ایران در زمینه تأمین ماهی‌ها و آبزیان، فراورده‌هاي لبنی، عسل، سبزیجات خوراکی و نباتات، میوه و خشکبار، تأمین سنگ فلز و جوش، سوخت‌هاي معدنی، نفت، محصولات شیمیایی، نمک، گوگرد، خاك و سنگ، آهک و گچ جزو 10 صادرکننده اصلی به پاکستان می‌باشد.

مهمترین صادرکنندگان کالا به پاکستان در سال 2006 (هزار دلار آمریکا)

4- صادرات ایران به پاکستان

صادرات ایران به پاکستان در فاصله سالهاي 1377 تاکنون پیوسته در حال رشد بوده است. صادرات نفت و سوخت‌هاي معدنی ایران به پاکستان، سهم عمده صادرات ایران را تشکیل می‌دهد. در بین صادرات غیرنفتی، بیشترین ارزش صادراتی متعلق به آهن و فولاد بوده که در طول سال‌هاي مورد بحث رشد قابل ملاحظه‌اي داشته است. مواد شیمیایی، سنگ‌هاي معدنی فلزي، پلاستیک، میوه تازه و خشک از دیگر محصولات صادراتی ایران به پاکستان هستند.

وضعیت روند صادرات غیرنفتی جمهوري اسلامی ایران به پاکستان به تفکیک بخشها

ترکیب کالاهای صادراتی ایران به پاکستان در سال 2006

5- واردات ایران از پاکستان

مهمترین واردات ایران از پاکستان غلات، برنج و حبوبات بوده‌است که 62 درصد ارزش کل واردات را در بر می‌گیرد. چرم و اشیاي چرمی، البسه، چدن، آهن و فولاد، پنبه و منسوجات، میوه و خشکبار از دیگر واردات ایران از پاکستان می‌باشد.

ترکیب کالاهای وارداتی ایران از پاکستان در سال 2006

6- موافقت‌نامه‌ها و تفاهم‌نامه‌هاي موجود

 در جدول زیر مهمترین موافقت‌نامه‌ها و تفاهم‌نامه تجاري موجود بین دو کشور را مشاهده می‌کنیم.

7- زیرساخت‌هاي موجود بین دو کشور

وجود مرزهاي طولانی با پاکستان سبب شده که بخش مهمی از مبادلات تجاري از طریق مرزهاي زمینی انجام شود.

بندر چابهار، نزدیکترین بندر و تقریبا در مرز پاکستان قرار دارد. فاصله این بندر تا بندر گوادر 41 مایل و تا کراچی 391 مایل می‌باشد. با توجه به نزدیکی بنادر ایران با بنادر پاکستان، امکان گسترش تجاري از طریق بنادر وجود دارد. نکته مهم این است که به دلیل وجود راه زمینی، بخش قابل توجهی از تجارت بین دو کشور از طریق حمل و نقل‌هاي زمینی انجام می‌شود.

خط راه آهن زاهدان به کویته پاکستان که در دوران جنگ جهانی دوم احداث شده، اکنون تنها مسیر ارتباطی ریلی بین دو کشور است که در حوزه حمل بار فعال است.

امیدواریم این اطلاعات در امر صادرات و واردت راهگشای شما به پاکستان بوده و اطلاعات لازم را برای شما فراهم کرده باشد. اما چنانچه اطلاعات بیشتری در زمینه‌ی تجارت با پاکستان می‌خواهید، تیم ترخیص‌لاین مفتخر است در این زمینه با شما همکاری‌های لازم را داشته باشد. در قسمت تماس با ما می‌توانید سوالات خود را با ما در میان بگذارید.